Ondersteuning bij perfectionisme
Perfectionisme is eigenlijk geen apart thema, maar hoort bij verschillende thema’s. Bijvoorbeeld angst, depressie, OCD en burn-out. Andersom kan perfectionisme ook tot psychische klachten kan leiden. Perfectionisme is, zoals zoveel psychische thema’s, niet zozeer iets waarmee je geboren wordt. Onderzoek en ervaring laat zien dat perfectionisme vaak ontstaat als gevolg van een kritische, veroordelende, afkeurende of veeleisende opvoedingsstijl.
Middels inzichtgevende therapie kunnen we samen onderzoeken wat de relatie is tussen jouw perfectionisme en hoe je bent opgevoed. Veel van mijn clienten die worstelen met perfectionisme vinden het lastig om naar hun jeugd te kijken. Ze zijn vaak veel in hun hoofd en vinden het lastig om te voelen. Wat dan helpend kan zijn oefeningen waarmee ik je in contact breng met je gevoel. Bijvoorbeeld lichaamsgerichte oefeningen of geleide meditatie. Ik vind altijd een manier die bij jou past.
Cliënten die last hebben van hun perfectionisme denken meestal dat het hun eigen hoge standaard is waarmee ze zichzelf in de weg zitten. Als therapeut zie ik dit ook vaak aan de hulpvraag van een client. De client in kwestie wil nadrukkelijk zo snel mogelijk volledig van het ‘probleem’ af. Of de cliënt vraagt om concrete en effectieve oplossingen. Natuurlijk zijn er wel praktische oplossingen die ervoor kunnen zorgen dat jouw perfectionisme verdwijnt. Alleen zou je je kunnen afvragen of dit voor jou iets positiefs is. Want met de wens een eigenschap van jezelf te laten verdwijnen ben je wel heel streng voor jezelf. En streng zijn voor jezelf hoort ook bij perfectionisme. Het is juist die kritische ‘ouder’ in jezelf: jij die jezelf niet goed genoeg vindt. Als ik jou zou helpen met het zo snel mogelijk oplossen van jouw perfectionisme, dan kun jij als een verbeterde versie van jezelf door het leven. In feite heb ik je dan niet geholpen met je perfectionisme. Jij vindt het namelijk moeilijk om iets ‘negatiefs’ van jezelf te accepteren. Daarmee leg je de eis hoog: naar een moment waarop je niet meer geconfronteerd wordt met die negatieve eigenschap. Op dat moment is alles voor jou weer perfect.
De verandering die je in therapie kunt bereiken is (gelukkig) niet het veranderen van je persoonlijkheid. De grootse verandering is het veranderen van de relatie die je met jezelf hebt. Dat betekent dat je jezelf leert te accepteren, ook je minder leuke eigenschappen. Samen kijken we hoe jij met minder strengheid en meer begrip naar jezelf kunt kijken. Op het moment dat dit ook maar een klein beetje lukt, ben je namelijk al minder perfectionistisch. Acceptatie betekent niet dat je opgeeft, of de handdoek in de ring gooit. Juist door met meer acceptatie en zachtheid naar jezelf te kijken komt er vaak verandering. Terwijl heel hard gaan werken, geen verandering is. Wat dat kun je al heel goed als perfectionist. Vaak beginnen we met oefeningen om jezelf te gaan observeren. Het lijkt misschien alsof je te weinig doet, maar in feite ben je dan juist opgehouden met tegen jezelf te vechten. In therapie maak ik vaak gebruik van bepaalde meditatie- en mindfulnesstechnieken wanneer het om perfectionisme gaat.
Boeken rondom het thema perfectionisme
- Hoezo perfect? Voor perfectionisten, uitstellers en people-pleasers, Sharon Martin
- De moed van imperfectie, Brené Brown
